LEAN - GIẢI PHÁP CẠNH TRANH CHO DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ

 

“ Công ty càng có nhiều hàng tồn kho thì khả năng họ sẽ có càng ít những thứ mà họ cần”
                                                                               _Taichii Ohno_

Trái ngược với quy trình sản xuất hàng loạt của Ford, Toyota áp dụng một phương pháp sản xuất trái ngược hoàn toàn : sản xuất tinh gọn.

Năm 1950, Sau khi nghiên cứu hệ thống sản xuất của Ford, Eiji Toyoda hiểu rằng hệ thống sản xuất hàng loạt do Ford sử dụng không thể áp dụng tại Toyota. Thị trường Nhật Bản quá nhỏ và có nhiều nhu cầu về hàng hóa nên rất khó để sản xuất hàng loạt. Hệ thống sản xuất hàng loạt của Ford Lans tập trung vào số lượng sản xuất thay vì tiếng nói của khách hàng. Toyota hợp tác với Taiichi Ohno để phát triển một phương tiện sản xuất mới có thể giúp sản phẩm được sản xuất nhanh hơn, chi phí thấp hơn, chất lượng cao hơn và quan trọng nhất là đa dạng hơn. Sau một loạt các thử nghiệm, cuối cùng, Ohno đã cho ra đời phương pháp Toyota Production Systems (TPS) - tiền đề cho khái niệm Sản xuất tinh gọn (Lean Manufacturing) sau này.

1. Lean - Giải pháp cạnh tranh dành cho doanh nghiệp vừa và nhỏ

Thuật ngữ “Lean manufacturing” lần đầu tiên xuất hiện vào năm 1990, trong quyển The Machine that Changed the World (Cỗ máy làm thay đổi cả thế giới) của các tác giả James Womack, Daniel Jones và Daniel Roos. Lean được sử dụng làm tên gọi cho hệ phương pháp giúp liên tục cải tiến các quy trình kinh doanh.

Lean trong tiếng Anh có nghĩa là sự tinh gọn, mạch lạc hay liên lạc. Các cấp độ trong Lean bao gồm Lean manufacturing (sản xuất Lean), Lean enterprise (Doanh nghiệp Lean), Lean thinking (Tư duy Lean).

Nguyên tắc chủ đạo của Lean là làm tăng giá trị cho khách hàng thông qua việc liên tục loại bỏ lãng phí trong suốt quá trình cung cấp sản phẩm, dịch vụ. Doanh nghiệp phải hiểu được khách hàng thật sự quan tâm đến điều gì và sẵn sàng trả tiền cho những giá trị nào từ sản phẩm và dịch vụ được cung cấp. Từ đó, những hoạt động nào của doanh nghiệp không tạo ra giá trị mong muốn sẽ được giảm thiểu hoặc loại bỏ. Việc gia tăng doanh thu là cần thiết, tuy nhiên chính chi phí tiết kiệm từ hoạt động kinh doanh sẽ trực tiếp cải thiện lợi nhuận cho doanh nghiệp.

Khả năng nhận dạng các loại lãng phí và từng bước loại bỏ chúng một cách có hệ thống chính là trọng tâm của phương pháp Lean. Các lãng phí thường hiện diện đa dạng dưới những hình thức sau:

- Sản xuất dư thừa: làm ra nhiều hơn nhu cầu, sớm hơn lúc cần thiết…

- Tồn kho: dư thừa nguyên liệu, sản phẩm dở dang, thành phẩm…

- Chờ đợi: do thiếu nguyên phụ liệu, linh kiện, hướng dẫn, thông tin, chờ xét duyệt…

- Vận chuyển: chuyên chở nguyên liệu từ kho đến nơi sử dụng, thông tin qua lại giữa các khâu, các phòng ban…

- Thao tác: tìm kiếm vật dụng, thiết bị; di chuyển hoặc thao tác không hợp lý gây mệt mỏi… 

- Gia công quá mức cần thiết so với yêu cầu khách hàng, sửa chữa hàng bị lỗi…

- Chất lượng: không ổn định, phế phẩm, thông tin sai lệch…

- Lãng phí con người: chất xám, kiến thức, kinh nghiệm của nhân viên không được tiếp thu, tập hợp, chia sẻ…

Trọng tâm của Lean Manufacturing được tóm gọn lại như sau:
 

Phần lớn các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam do có nguồn vốn ít nên chỉ tập trung vào kinh doanh, chưa có kế hoạch xây dựng một hệ thống sản xuất mang tính dài hạn. Do vậy Lean - sản xuất tinh gọn cùng với những công cụ về quản trị điều hành, sản xuất như 5s, Kaizen, JIT..v.v….. có thể trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong quá trình vận hành hiệu quả.

 

2. Lợi ích của Lean ( sản xuất tinh gọn) 

 

Giảm chi phí tồn kho

Các doanh nghiệp sử dụng chiến lược này mong muốn giảm thiểu chi phí tồn kho của các nguyên liệu thô đầu vào, bán thành phẩm và thành phẩm. Thêm vào đó, khi mua ít nguyên liệu thô, doanh nghiệp sẽ chi ít tiền hơn để thuê nhà kho, ít nhân công để quản lí. Ngược lại những doanh nghiệp không sử dụng chiến lược sản xuất tinh gọn sẽ mua nguyên liệu dựa vào khả năng dự đoán nhu cầu của khách hàng, từ đó gây nên hao phí và tăng chi phí tồn kho.

Tăng năng suất và tính linh hoạt

Trong các doanh nghiệp ứng dụng Lean, công nhân sẽ di chuyển từng chi tiết/ linh kiện ngay khi hoàn thành thay vì chờ chuyển từng lô. Dây chuyền di chuyển từng bộ phận (single piece flow) như vậy giúp gia tăng năng suất và tính linh hoạt trong quy trình sản xuất. Ngoài ra còn giúp doanh nghiệp giảm thiểu thời gian sản xuất để nhanh chóng đáp ứng nhu cầu của khách hàng

Loại bỏ hao phí

Phương pháp sản xuất tinh gọn tìm cách loại bỏ hao phí dưới mọi hình thức, chẳng hạn như chuyển động thừa, hàng tồn kho và thời gian chờ. Dây chuyền sản xuất được xây dựng để giảm thiểu số lượng di chuyển thừa giữa các quá trình và dây chuyền di chuyển từng bộ phận giảm thời gian chờ đợi giữa các bước trong sản xuất. Phương pháp tinh gọn giúp loại bỏ các nút thắt gây lãng phí thời gian trong dây chuyền sản xuất

Cải thiện chất lượng

Sản xuất tinh gọn loại bỏ hao phí bằng cách cải thiện chất lượng sản phẩm và giảm thiểu số lượng sản phẩm lỗi. Dây chuyền di chuyển từng bộ phận cho phép công nhân xác định những bộ phận/ linh kiện lỗi trước khi số lượng lớn sản phẩm được sản xuất. Công nhân được trao quyền để ngừng sản xuất và khắc phục nếu họ phát hiện ra một lỗi chất lượng trong quá trình sản xuất. Phương pháp sản xuất tinh gọn đưa ra quy trình sản xuất theo mô hình work cell, có nghĩa là hoàn thành tất cả các hoạt động sản xuất một sản phẩm trong một khu vực. Mô hình này khuyến khích người lao động giám sát chất lượng của sản phẩm khi nó di chuyển trong dây chuyền

Động viên tinh thần làm việc của nhân viên

Theo Đại học Berkeley ở California cho biết, khi ứng dụng chiến lược sản xuất tinh gọn thành công, người lao động sẽ được trao quyền tham gia vào cải tiến chất lượng sản phẩm, điều đó thúc đẩy tinh thần cống hiến trong họ. Ngược lại công nhân làm việc thiếu tinh thần dẫn đến năng suất thấp, chi phí nhân công cao và gia tăng số ngày nghỉ. Giảm năng suất và doanh thu có thể làm giảm lợi nhuận của một doanh nghiệp sản xuất.

3. Doanh nghiệp nào cần áp dụng mô hình Lean?

Mục tiêu của sản xuất tinh gọn – Lean là tạo ra quy trình huy động nguồn nhân lực ít hơn, sử dụng hiệu quả không gian, tiết kiệm thời gian sản xuất. Ngoài ra đảm bảo cung cấp các dịch vụ với chi phí thấp hơn và có ít lỗi hơn so với hệ thống kinh doanh truyền thống. Từ đó gia tăng hiệu quả kinh doanh của tổ chức.

Nếu doanh nghiệp của bạn đang xuất hiện một số vấn đề dưới đây, hãy áp dụng Lean Manufacturing: 

• Sản phẩm đang sản xuất (Work-in-process) bị tồn kho;

• Dòng chảy thông tin và chất lượng thông tin kém;

• Khó đạt được mục tiêu sản xuất;

• Dự đoán doanh thu sai lệch nhiều;

• Tồn kho dư thừa một số nguyên vật liệu nhưng lại thiếu những nguyên liệu cần thiết khác;

• Chu kỳ sản xuất dài;

• Thời gian chờ đợi trong từng công đoạn lớn;

• Cần tới khu vực khác để làm nơi chứa hàng tồn kho;

  
  

  4. Kết

  Nhu cầu khách hàng đang thay đổi theo chiều hướng ngày một đa dạng và quan tâm nhiều hơn đến yếu tố thời gian. Các doanh nghiệp Việt Nam rồi cũng đến lúc phải tiến ra biển lớn với môi trường cạnh tranh khắc nghiệt hơn khi cánh cửa WTO đã mở toang. Vẫn chưa quá muộn nếu lúc này doanh nghiệp nhanh chóng nắm bắt tinh thần của Lean và quyết tâm đưa vào ứng dụng. Đây chính là cơ hội để doanh nghiệp phát huy nội lực và trở nên lớn mạnh vẫn còn ở phía trước.